Een historische parel op de Bunt

Paul Verhoeven

Over de Bunt is weinig gepubliceerd. Het was vroeger een gebied met een schrale, zanderige bodem waarop de oogsten klein waren. Het is ook de naam van een grassoort dat groeit op arme zandgronden. Uit een eerder verschenen artikel in de VZTS blijkt dat de nabijgelegen Plasweg zijn naam dankt aan het boerderijtje "de Plas" dat aan het einde van deze weg, midden op de heide, lag. Hier woonde Garth Egberts, bijgenaamd "Garth van de Plas". Overigens meldt Ben van Os in het boek "Geschiedenis en verklaring van de straatnamen in Soest" dat de Plasweg zijn ontstaan te danken heeft aan de plas op de heide. Deze plas is in het begin van de twintigste eeuw dichtgegooid In zijn artikel over de Bunt in de VZTS jaargang 8.1 uit 1987 schrijft W. Klein dat de vennen verdwenen door daling van het waterpeil als gevolg van de waterwinning. Aardig is dat na veel regenval weer vennetjes ontstaan op sommige plekken in het duingebied

Als we nog dieper teruggaan in het verleden komen we uit in de Steentijd. Het terrein is een vindplaats van vuursteen dat destijds gebruikt werd voor pijlpunten, schrapers, mesjesetc.Er zijn veel aanwijzingen waaruit blijkt dat het hogere en droge deel van het Soester (en Hezer) grondgebied al ruim voor onze jaartelling werd bewoond.

Tot het begin van de twintigste eeuw heerste armoede in het gebied. De agrarische bevolking was afhankelijk van schapenteelt en eigen moestuinen. De afbeelding op pagina 23 geeft een beeld van de omstandigheden op de Bunt in het verleden.

Kortom we mogen deBuntbeschouwen als een zeer oud terrein, waar de mens al gedurende bijna achtduizend jaar verblijft. In die periode zijn de leefomstandigheden, zeker in de laatste eeuw, aanzienlijk verbeterd.

Op woensdag 16 mei 2018 bezocht ik Leo en Wil van den Berg in de door hen gerestaureerde woning op de Ericaweg, nabij de Plasweg. Verstopt tussen het groen staat daar een kleine rietgekapte boerderij. Leo en Wil kochten het huis in 1974 van de familie Verweij, die een hoveniersbedrijf en boomkwekerij hadden. Destijds was de woning een bouwval. Zowel de kap als de vloer was sterk aangetast en moest worden vervangen. Achter de woning trof men een stenen fundering aan, waarvan niet bekend is wat er heeft gestaan. Naast het huis bevond zich een waterput, die tot de zeventiger jaren in gebruik is geweest. Leo vertelt met een glimlach dat de watermeter op slechts 17 kuub stond toen hij de woning betrok.

Door zijn ervaring heeft met restauratiewerk kon Leo de meeste verbeteringen zelf uitvoeren. Hierbij maakte hij gebruik van de bouweigenschappen die hij tijdens de inspectie van de bouwtechnische staat aantrof. Om het gebouw in de originele staat terug te brengen, werden zoveel mogelijk natuurlijke materialen gebruikt. Voor het herstel van de kap zijn stammetjes uit het landgoed Pijnenburg gebruikt bijvoorbeeld. De vloer is vervangen, het dak werd opnieuw met riet gedekt, waarbij de het wolfseind (schuine zijde op de kop) behouden is gebleven. Er zitten heel wat uren in, maar het resultaat is er ook naar.

Qua type komt de boerderij het meest overeen met een zogenaamd hallehuis. Hierbij zijn de stijlen in twee rijen in de lengte geplaatst en door ankerbalken verbonden. Boven de stal bevind zich eenhilt(of hilde). Opvallend is verder dat de oorspronkelijke voorkant van de boerderij niet naar de Ericaweg is gericht. De eigenaar vermoedt dat vroeger een zandpad voor de boerderij heeft gelopen. Ook mogelijk is dat de deel gericht was op de almende (gemeenschappelijke heide) waar de schapen konden grazen.

Opvallend is ook het metselwerk. Er is gebruik gemaakt van smalle stenen. Kleinere stenen met een formaat van 16x8x4 (IJsselstenen) werden gebruikt vanaf het midden van de 17e eeuw. Leo van den Berg kijkt naar het metselverband. Hierin is een verband zichtbaar van strek (de lengte van de steen) en klusoor wat 3/4 van de steen is, afgewisseld met kopstenen. Voor alle duidelijkheid verwijs ik naar onderstaande foto van het metselwerk.

Leo en Wil van den Berg doen onderzoek naar de historie van het pand waarin zij wonen. Tot 1924 is wel bekend wie er gewoond hebben en wat die mensen deden voor de kost. Voor genoemd jaar woonden er ook al mensen. Het is reëel om te zeggen dat het huis al in 1868 of nog eerder werd gebouwd.

Leo wil graag meer weten over de historie van zijn woning. Vragen daarbij zijn: wie woonde er voor 1954 op het adres Ericaweg 18, had het huis een naam. Er is een oudere afbeelding waarop De Zonnebloem staat, het is niet duidelijk of dat ook de naam was op de woning.
De achterzijde van het huis staat gericht op de Ericaweg. Op grond van de beplanting in de omgeving is er een vermoeden dat aan de huidige achterzijde van de woning een pad heeft gelopen. Overigens is het ook mogelijk dat de woning met de achterzijde naar de weg is gebouwd.
Hoe dan ook, alle informatie is bruikbaar. Als u gegevens heeft kunt u die doorsturen naar het mailadres van de HVS. Wij zorgen er dan voor dat de informatie bij Leo komt.