Herinneringen van een Soester Pauselijke Zouaaf X

Peter van Doorn

In het herfstnummer van "Van Zoys tot Soest" hebben wij u uit het dagboek van onze Zouaaf Peter van Doorn laten lezen over de bloedige veldslag bij Mentana. Volgt hier verder zijn verslag.
Redactie

En van onze kant ware er twee honderd doode en gekwetste, dus na zoo een hevig gevecht zeer weinig van onze kant.
God heeft zeker dien dag ons geholpen en bijgestaan, op een bij zonderen wijze anders was het onmogelijk, zoo weinig volk van ons verspeeld te hebben daar wij met zoo weinig volk tegen zoo een grooten troep Garribaldianen tegen aan moesten. De nacht na het gevecht bleven wij nog in het veld om de dooden en gekwetsten van onze kant te gaan opzoeken, de dooden te gaan begraven en de gekwetsten hebben wij in een huis gebragt alwaar de Docters haar verzorgde toen wij dat gedaan hadden zijn wij op een hooge berg gegaan en hebben daar onze tenten opgeslagen en de kok had in dien tijd soep gekookt toen aten wij eerst soep en daarna begaven wij ons na een grooten wacht uit gezet te hebben tot de rust maar wij konden van de koude niet slapen het was daar zoo koud dat het bijna niet te verdragen was
Ik durf u zeggen dat ik nog nooit zoo veel koude heb geleden als dien nacht overal werden grooten vuren aangelegd maar daar wij met een groote menigte bij elkaar waren hielp het zeer weinig ik was ten minsten blijde dat ik het daglicht weder zag aanbreken
Des smorgens om zeven uren trokken wij met volle vreugde kreten naar Monterotonde hopende daar de vijand ook nog te zullen vinden maar zij hadden den vorige dag de vlugt genomen des avonds een uur na het gevecht van Mentana En hun wapens hadden zij laten leggen er stonden zeker wel vijfduizend wapens tegen het huis alwaar zij hadden ingelegen, dus dat Garribaldi de moed begon op te geven wij konde dus met volle vreugdekreten de Stad weder intrekken en dachten daar wij in twee dagen niets als droog brood hadden gehad eens goed te kunnen eten en drinken maar de Garribaldianen hadden alles opgegeten en vernield, dus dat voor ons het eten nog eerst uit Rome moest aangevoerd worden maar het kwam toch nog al spoedig des namiddags gebruikte wij al soep van het vleesch hetwelk uit Rome kwam
Er kwamen vier of vijf groote karren met vier ossen voor elke kar gespannen met eten voor ons er kwam vleesch brood kaas en dergelijke anderen dingen zoo doede dat er zat voor ons was met volle muziek trokken wij de Stad Monterotonde binnen en alle menschen riepen met een groot geschreeuw leve Pius Negen leve de Zouaven
En op ieder huis hing een witte doek tot een teeken dat zij de Stad overgaven want van te voren hadden wij ook al gehoord dat de burgers in die Stad ook al met Garribaldi eens waren en indien zij de Stad niet hadden overgegeven hadden wij met de kanonnen de Stad in me kaar geschoten
0 mijn lezer wij sloegen onze handen te zamen van verontwaardiging, toen wij in de kerken, en kloosters kwamen, de Garribaldianen hadden daar alles met hunne heiligschendende handen verwoest, en vernield en niets niets was door hen gespaard gebleven, zij hadden zelfs het Tabernakel met de geweeren open gebroken en het Allerheiligste met de voeten vertreden en met de Heilige Olie op hunne wapens gepoets, en alle Reliqieen vertrapt, en wat waarde had mede genomen.
De Koncuifels en Miskleeden hadden zij allemaal uit mekaar getornd en verscheurd en alle beelden en Kruissen aan stukken geslagen en vernield en de Priesters en Paters hadden zij uit de kerken en kloosters gejaagd en sommige vermoord toen wij in de Stad kwamen was er geen een in te bekennen en om u mijn lezer een klein staaltje van hun haat tegen het geloof en hun verhardheid te geven kan ik uw zeggen dat een Priester van ons welke wij bij ons hadden een stervende vond en welke in zijn zak het Allerheiligste had en nog toen de Priester het vond er na wilden spuuwen en al vloekende en zweerende de eeuwigheid in ging 0 mijn lezer toen wij dit alles gezien en gehoord hadden werden wij zoo verwoed en razend op hen dat wij eenparig hen alle den dood zwoeren dus wee wee in dien zij weder in onze handen mogten komen zij zullen weten met wien zij te doen hebben
Toen wij dit alles afgezien hadden begon het avond te worden en moesten wij des nachts in het zelfde huis slapen waar de Garribaldiaanen van te voren in gelegen hadden en er werdt gezegd dat wij daags daarna nog in de Stad mogten blijven waar wij zeer goed mede te vreden waren dat wij wat konde uitrusten, maar na twee dagen daar geweest te zijn moesten wij den zesden November naar Rome vertrekken
Wij verlieten des smorgens om zeven uren de Stad Monterotonde en trokken met ons geheel regement naar Rome en de Zouaven voorop en de franschen achteraan tusschen Monterotonde en Mentana en voor bij de Stad Mentana zagen wij overal nog dooden Garribaldianen leggen en dooden paarden en toen wij zoo ver geloopen waren dat wij op de helft afstand waren kregen wij groote rust op het zelfde plein waar wij van te voren hadden rust gehad er werdt voor ons ook weder koffij gekookt en kregen wij brood gelijk van te voren.
En toen wij voor Rome kwamen dit is mij geheel onmogelijk mijne lezer uw dit naar waarde te beschrijven met hoeveel gejuig wij werden binnen gehaald
Van alle Studenten, Priesters en Edele burgers, alle korpsen muziek van Rome kwamen ons binnen halen en onder de poort waar wij onder door moesten stonden twee korpsen muziek te spelen en wij liepen onder het spelen van het schoonste muziek zoo trotsch als pauwen en alle menschen riepen met een groot gejuig leve de Zouaven leve Pius Negen Het was ook geen wonder dat de menschen verheugd waren want als wij die Slag niet gewonnen hadden, dan hadden zij zeker Rome aangepakt
Nu zal ik hierover maar eindigen want ik kan het toch allemaal niet beschrijven wat er gebeurd is Toen wij in Rome kwamen werden wij geplaats in een Klooster op Sint Petrusberg de berg waar Petrus gekruist is want alle kozarnes waren vol want er lagen verscheidene duizende franschen in Rome welke er langzamerhand weder zijn uitgetrokken

Wordt vervolgd