Torenlezing 22 september in de Oude Kerk

Stay-behind,een geheime organisatie in Nederland, gedurende de Koude Oorlog.

Presentatie door de Soester historicus  Herman Schoemaker, in het kader van de vredesweek.

De Torenlezing is een activiteit die gezamenlijk met de Commissie Vorming en Toerusting van de PKN kerken in Soest Zuid en de RK Willibrordparochie georganiseerd wordt. Eind vorig jaar was de presentatie door HermanSchoemaker in de Oude Kerk gepland. Wegens ernstige ziekte moest de bijeenkomst worden afgelast. Inmiddels is Herman bezig aan een wonderbaarlijk herstel. September vorig jaar studeerde hij af aan de Universiteit van Utrecht, zijn masterscriptie overStay-behindtrok landelijke belangstelling in de pers en op TV. Inmiddels is de Koude Oorlog weer actueel geworden. Oorlog en vrede zijn helaas onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Na de Tweede Wereldoorlog werd door velen serieus rekening gehouden met een mogelijke bezetting van Nederland door de Russen. Er werd getwijfeld aan de capaciteit van het Nederlandse leger om een communistische aanval te weerstaan. Dramatische ervaringen gedurende de bezetting in Tweede Wereldoorlog hadden duidelijk gemaakt dat de duizenden slachtoffers, welke onder verzetsmensen, burgers en joodse medeburgers vielen, grotendeels het gevolg waren van onervarenheid en naïviteit van de bevolking. Gebrek aan opleiding en uitrusting waren noodlottig voor het verzet.
Enkele overlevenden van deze dramatische periode namen zich na de bevrijding voor, dat als de Koude Oorlog tot een echte zou escaleren, bij een eventuele bezetting van Nederland de Russen met een behoorlijk verzet zouden worden geconfronteerd.

Gedurende de Koude Oorlog, tot omstreeks 1990, bestond er in Nederland een geheime organisatie. Enkele tientallenStay-behind-agenten waren opgeleid om contact te onderhouden met de naar het buitenland uitgeweken staf.

Deze staf zou contact houden met de uitgeweken wettige regering. In Engeland en Noord-Amerika waren bases voorbereid van waaruit radiocontact met agenten in Nederland kon worden onderhouden.
De achterblijvende agenten (Stay-behind) waren voorzien van codemiddelen, zend- en ontvangapparatuur, geld, wapens en munitie. Enkelen beschikten over de noodzakelijke technieken en attributen voor vervalsing, observatie en communicatie door middel van pamfletten en kranten.

In feite werden de agenten gedurende tientallen jaren opgeleid tot strijders, die in de ogen van de bezetter als TERRORISTEN te boek zouden staan. Wat zou ethisch wel of niet verantwoord zijn? Hoever mag je gaan in het verzet tegen een bezetter? Is gewapend verzet geoorloofd of is alleen geestelijk verzet mogelijk? Mochten communisten die een voortrekkersrol in de Tweede Wereldoorlog vervulden geheim agent worden?

De Soester Herman Schoemaker heeft vele jaren deel uitgemaakt van de staf van deze geheime organisatie. Gedurende tientallen jaren heeft hij agenten door heel Nederland opgeleid. In zijn presentatie zal hij wat aardige wetenswaardigheden over betrokkenheid van Soesters bij de organisatie onthullen.

De lezing is op maandag 22 september in de Oude Kerk, Torenstraat 1, Soest. Aanvang van de lezing 20.00 uur, zaal open om 19.30 waar dan koffie/ thee klaar staan. De intree is gratis en neemt u gerust een introducé mee. Wel is er een vrijwillige collecte ter bestrijding van de kosten van deze avond.