Van de voorzitter

Wim de Kam

Feesten! - 2004 komt er aan!.

In 2004 hoopt Soest te vieren dat het 975 jaar bestaat.
De gemeenteraad heeft na ampele discussie daarvoor geld beschikbaar gesteld.
De discussie is mede door de berichtgeving in de ons vertrouwde Soester Courant niet onopgemerkt gebleven. De discussie markeert nog eens dat feesten geen vanzelfsprekende statische fenomenen zijn maar dat de dynamiek van en in de samenleving zich ook weerspiegelt in deze uitingen van volkscultuur en de bereidheid om deze uitingen als inbreuk op de economie van het dagelijks leven te financieren.
In de etnologie (volkskunde) neemt het fenomeen 'feest', meestal verbreed tot 'viering' een belangrijke plaats in. De etnoloog Gerard Rooijakkers, winnaar van de Prins Bernhard Cultuurfondsprijs in 2002 heeft er uitgebreid over geschreven. Feesten en rituelen structureren niet alleen in hoge mate het persoonlijke leven maar vormen tevens sleutelstukken in de volkscultuur.
Feesten en daarbij behorende rituelen bestaan bij de gratie van het contrast met de routines van alle dag. Het is een doorbreking van het dagelijks leven waarbij vaak de combinatie van verleden, heden en toekomst aan het feest een kritische spanning verleent. Op het moment van de viering wordt met het oog op de toekomst (b.v. de bevordering van de sociale cohesie in de samenleving of vergroting van betrokkenheid bij de eigen woonplaats of bevordering van het historisch besef) iets uit het verleden (b.v. een gebeurtenis in 1028 waarbij Soest in een belangrijke oorkonde werd vermeld) als heuglijk feit gememoreerd. Die kritische spanning is niet zonder risico. Niet zelden wordt de herinnering ondergeschikt gemaakt aan de feestroes of wordt een passende 'herinnering' als aanleiding verzonnen.
Het naar de hand zetten van het verleden of beter het 'uitvinden' van een herinnering wordt in de moderne volkscultuurkunde ook wel aangeduid met de Engelse term"inventionoftradition".Is daarvan nu ook sprake als het gaat om de viering van het 975-jarig bestaan?
Voor zover dit het geval is, is het geen nieuwe uitvinding want in 1929 is uitbundig het 900-jarig bestaan gevierd en in 1979 het 950-jarig bestaan. Het is geen verzonnen herinnering, hoewel het beginpunt van het bestaan van Soest een arbitraire keuze impliceert en Soest feitelijk natuurlijk veel langer bestaat.
De Historische Vereniging en het Museum Oud Soest willen op verschillende manieren hun medewerking verleden aan de viering en zien in dat opzicht 2004 als een nieuwe uitdaging. Een uitdaging om ontwikkeling van verantwoord historisch besef op harmonieuze wijze te combineren met vorming en beleving van gemeenschapszin, want zo als iemand met gevoel voor `communitas' heeft opgemerkt: "Het is de gemeenschap die zichzelf in feesten tegenwoordig stelt".
Ik wens u niet alleen op korte termijn een prettige viering van feesten (Kerstfeest en jaarwisseling) toe maar hoop dat u ook veel plezier en voldoening zult beleven in en aan de viering van het 975 jarig bestaan van Soest in 2004.