Uit de bladen

Ton Hartman

De Historische vereniging Soest / Soesterberg heeft met een aantal andere historische kringen en organisaties in de regio een ruilabonnement van hun periodiek. Soms komen daarin Soest of (oud) Soesters tevoorschijn. De artikelen worden in deze rubriek alleen even belicht. Voor inzage van de oorspronkelijke verhalen bent u welkom op de 2de donderdagavond van de maand in Museum Oud Soest.

Jaarboek Flehite 2013
In het historisch jaarboek van de Oudheidkundige Vereniging Flehite voor Amersfoort en omstreken een tweetal artikelen die ook voor Soest van belang zijn. Het eerste artikel gaat over de inval van de Franse troepen in 1795 in het Eemland en de daaraan voorafgaande organisatie van de verdediging van de Grebbelinie. Er werden door de bondgenoten van Stadhouder Willem V verschillende troepen in de regio gelegerd. Soest en met name "DeBirk", werd `overvallen' met de Jagers van York. Deze Engelse cavalerie-eenheid zal natuurlijk ook zijn paarden meegebracht hebben en het geheel moest van voedsel voorzien worden. Naderhand werden ze afgelost door de Huzaren van Salm-Kirburg, een Hessische legereenheid. Tot gevechtshandelingen is het niet gekomen in Eemland. Zoals iedereen uit de geschiedenisboeken geleerd kan hebben trokken de Franse legers ongehinderd over de bevroren grote rivieren. Overigens bevinden zich in het 'oud-archief van het gerecht Soest nog meer documenten over deze schadelijke periode voor de inwoners van Soest.

Het tweede artikel betreft het archeologisch jaaroverzicht 2012. Wat betreft Soest is de locatie Kerkpad ZZ 5 onderzocht. Tot voor kort stond daar een bijzonder, rietgedekt, houten gebouw. Door sommigen werd het omschreven als schaapskooi, maar het had ook wat kenmerken van een vroeger gebruik als koetshuis. Dit zou dan goed passen bij een wat groter bakstenen huis dat er vroeger gestaan moet hebben. Het huis was ongeveer 14 bij 8 meter vloeroppervlak en het baksteenformaat was 21,5 x 11 x 4 cm, de gebruikelijke maat in de 18de en 19de eeuw. Opmerkelijk is nog dat er relicten gevonden zijn van een sloot en hekwerk ten noorden van het huis, dat al in de 18de eeuw in onbruik is geraakt. Wie zou dat huis bewoond hebben, vlak bij de Rooms-Katholieke kerk?

De Bewaarsman van de Historische Kring Hoogland
In het decembernummer een reactie op een eerdere uitgave van dat blad waarin 'onze' Joop Piekema verhaalt over "Het pontje van Zwarte Willem".

Dit verhaal — enigszins gewijzigd — is al eerder gepubliceerd in dit periodiek in de zomer van 2008. In die tijd toepasselijk want de "Malebrug" (beter bekend als de fietsbrug over de Eem) werd toen gerealiseerd en geopend. De reageerder Jaap Voorburg was een Hooglandse buurtbewoner die wel een geheel nieuw gegeven aankaartte. Op het eind van de Tweede wereldoorlog, toen de Duitsers de Grebbelinie weer in gebruik namen, was er ter hoogte van de huidige fietsbrug een op olietonnen drijvende voetbrug geconstrueerd. Dat zou dan de eerste en enige vaste oeververbinding tussen Hoogland en Soest geweest zijn!