Soester verenigingen (deel 9) Zwem- en waterpolovereniging "De Duinkikkers"

JEJ Hilhorst

De zwemsport kent verschillende verschijningsvormen. Het recreatiezwemmen vond vroeger al plaats in de Eem. In Soestduinen werd in 1933 het Soester Natuurbad geopend.
Toch duurde het tot begin jaren 50 van de vorige eeuw voordat de zwem- en waterpolovereniging "De Duinkikkers" werd opgericht. Eerdere pogingen in 1949 en 1950 om een zwemvereniging op te richten slaagden niet.
Toenmalig sportwethouder Klaas de Haan (tevens voorzitter van de Stichting Soester Natuurbad) en stichtingssecretaris Theo Peet vonden dat er meer activiteiten in het natuurbad moesten komen.
Er werd een zwemdemonstratie gehouden door de destijds fameuze dameszwemploeg van de Hilversumse zwemvereniging "De Robben" onder leiding van Jan Stender. In dat team zaten ondermeer Mary Kok, Geertje Wielema, Atie Voorbij, Lenie de Nijs en Marian Heemskerk.
Na afloop werd in het restaurant van het natuurbad een lezing gehouden door Ben Planjer, toenmalig voorzitter van de Kring Midden Nederland van de KNZB, gevolgd door een speech van wethouder de Haan, die aangaf de oprichting van een zwemvereniging in Soest op prijs te stellen.

Tijdens de oprichtingsvergadering van de zwem- en waterpolovereniging "De Duinkikkers" werd medegedeeld dat er vruchtbare contacten waren gelegd met de Amersfoortse zwemclub AZ&PC om 's winters te trainen in Amersfoort . Die vergadering vond plaats op dinsdag 17 september 1951 in hotel "De Schouw"aan de Birkstraat. Circa 70 personen woonden de vergadering bij. De plaatsgenoot heer J. Elderman leidde de oprichtingsbijeenkomst
Het eerste dagelijks bestuur werd gevormd door de heren J. Elderman (voorzitter), F.C. Mans (secretaris) en J. Gijzen (penningmeester).

De zwemavond was op dinsdagavond in het Sportfondsenbad te Amersfoort. De vereniging trad toe tot de in 1952 opgerichte Soester Sport Federatie en organiseerde in het Soester Natuurbad volkszwemwedstrijden. De actieve vereniging nam deel aan de eerste sportuitwisseling met Soest-Westfalenen heeft de contacten met De Wasserfreunden steeds onderhouden. Ook in de periode dat er geen  sprake was van officiële contacten tussen de beide gemeenten.
In 1953 kwam de vereniging voor het eerst uit in de kring (Midden Nederland) competitiewedstrijden zwemmen en waterpolo.

De vereniging heeft om de zwemsport te promoten in de loop van de jaren diverse wedstrijden georganiseerd op kring- en nationaal niveau. Op 11 juli 1953 werden ter gelegenheid van het 20-jarig bestaan van het Soester Natuurbad de kringkampioenschappen zwemmen van de Kring Midden Nederland van de K.N.Z.B georganiseerd.
Op 12 juli in dat jaar werden de nationale zwemwedstrij den georganiseerd, waaraan bekende zwemsters en zwemmers uit die tijd deelnamen. Aansluitend werd een waterpolowedstrijd gespeeld tussen het Kring jeugdwaterpoloteam en het militair zevental. Voor het eerst werd er in het bestaan van het Soester Natuurbad een demonstratie schoon- en kunstzwemmen gegeven door 15 meisjes van de zwemclub Admiraal de Ruyter uit Amsterdam.
De jonge vereniging toonde een grote werklust en in de jaarvergadering van 1954 werd de organisatie van diverse toernooien aangekondigd.
Het eerste dameszevental waterpolo eindigde in 1954 als eerste in de 2e klasse van de kring-zomercompetitie van de KNZB en promoveerde naar de le klasse. Ook in de zwemcompetitie speelde de vereniging haar partijtje mee.
In 1955 behaalde het dameszevental in een spannende wedstrijd tegen Neptunus 3 uit Amersfoort de eerste plaats in de competitie in de le klasse. Helaas zat een promotie naar de Bond er niet in.
In 1956 behaalde zowel het dames- als het herenteam het kringkampioenschap. Het damesteam promoveerde naar de bond. Ook door de jongensaspiranten werd het kampioenschap behaald.
In dat jaar vierde de vereniging haar eerste lustrum. De vereniging is dan inmiddels gegroeid naar 69 leden. De plaatselijke huisarts dokter Stroband, die de jaarlijkse sportkeuringen voor het verkrijgen van een startvergunning verricht, werd benoemd tot erelid.
In 1957 wisten de heren te promoveren naar de eerste klasse van de waterpolocompetitie.
Naast deze successen in de beginjaren werd volop deelgenomen aan toernooien en zwemwedstrijden.
In 1958 werd ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van het natuurbad de organisatie van de Kringkampioenschappen zwemmen aan de vereniging toevertrouwd. De kampioenschappen werden opgenomen in het eerste lustrumprogramma van de Soester Sport Federatie.
In de eigen gelederen ging het de vereniging minder goed af. Zowel het dames- als het herenteam eindigden op de laatste plaats in de waterpolocompetitie. Dames 2 wist echter wel het kampioenschap te behalen.
In 1959 heeft de vereniging 90 werkende leden. Dat is aanleiding om in samenwerking met de KNZB in het wijkgebouw Eltheto een propagandaavond te organiseren. In dat jaar legt de voorzitter zijn functie wegens drukke werkzaamheden neer en wordt tijdelijk opgevolgd door de heer L.J. de Graaf. Aan het einde van dat jaar wordt de vereniging tijdens een ontmoetingsavond in restaurant "De Pollepel" geïnformeerd over de op handen zijnde vernieuwing van het Soester Natuurbad.
In de jaarvergadering van 30 april 1960 wordt de heer J. Elderman benoemd tot erelid van de vereniging. De waarnemend voorzitter treedt terug en wordt opgevolgd door de heer J.C. de Vink.
Sinds 1959 is het ledental mede dankzij een ledenwerfactie bijna verdubbeld van 71 tot bijna 140.
Het cluborgaan "De Kwaker"werd in ere hersteld. Bijzondere aandacht werd geschonken aan het echtpaar Touwen (vertrokken naar Amsterdam) dat voor de vereniging sinds de oprichting veel werk heeft verzet. Het echtpaar Touwen werd tot lid van verdienste benoemd.
In 1960 organiseert de vereniging zwemwedstrijden voor leerlingen van de verschillende scholen in Soest. Hieraan neemt een tiental scholen deel. Een voorstel in de ledenvergadering om een jaar niet aan de competitie deel te nemen en meer aandacht aan de training te schenken, haalde het niet.
Tijdens het diploma zwemmen gaven 10 meisjes van de vereniging een demonstratie figuurzwemmen en het verenigingslid Marian Thie gaf een demonstratie schoonspringen.
De vernieuwing van het natuurbad begin zestiger jaren levert de vereniging de nodige problemen op omdat het bad niet tijdig klaar is. De vereniging moet het in 1961 zonder eigen accommodatie stellen. Er word gezocht naar uitwijkmogelijkheden in Baarn. Dat is helaas niet mogelijk. Mogelijkheden voor training zijn er wel in het bosbad Amersfoort.

Bij het tweede lustrum (in 1961) telt de vereniging 240 leden. Er worden wedstrijden van hoog niveau aangekondigd als het vernieuwde natuurbad in 1962 in gebruik wordt genomen. Het bad beschikt dan namelijk over een officieel wedstrijdbassin. Het ligt in de bedoeling in 1962 de Nationale zwemkampioenschappen in het Soester Natuurbad te organiseren.
In de jaarvergadering van 1962 wordt melding gedaan van een forse terugloop van het ledental tot ca 100. Dit is hoogstwaarschijnlijk toe te schrijven aan het gebrek aan zwemfaciliteiten. Met de ingebruikname van het vernieuwde bad is er goede hoop op herstel en de verwachting is dat het een daverend seizoen zal worden met de nationale zwemkampioenschappen.
Het bad wordt op 11 mei 1962 door de Commissaris van de Koningin van Utrecht, de heer mr. C.Th.E. graaf van Sandenburg heropend. De Duinkikkers beschikken weer over een eigen accommodatie en de activiteiten worden opnieuw vlotgetrokken.
De nationale kampioenschappen werden door duizenden toeschouwers bezocht en leverden 1 europees (Ria van Velzen — 100 mtr rugslag in 1.10.2) en 5 nationale records op (Wieger Mensonides, Weeteling en Jiskoot).

Er was groot respect voor de jonge vereniging "De Duinkikkers", waarmee een feilloze organisatie werd bereikt. Met voldoening kijkt men op de kampioenschappen, waarvoor door leden van de zwemvereniging veel werk is verzet, terug.
In mei 1963 wordt in de Zwemkroniek (officieel orgaan van de KNZB) de mogelijkheid geopperd dat De Duinkikkers hun goede zorgen zullen uitstrekken over de KNZB jubileum wedstrijden in het Soester Natuurbad. Het lid de heer A. Kraailcamp wordt op 2 april 1963 vanwege zijn inzet voor de club benoemd tot erelid van de vereniging.

Op sportief gebied gaat het weer de goede kant op met de vereniging.
Het ziet er in de loop van de competitie van 1963 naar uit dat het herenteam rechtstreeks afkoerst op het kampioenschap. En dat gebeurt ook. Nadat het kampioenschap is behaald, weet het eerste damesteam in hun competitie eveneens de eerste plaats te bereiken. Voor het damesteam volgde automatisch promotie De heren promoveerden na succesvolle promotiewedstrijden naar de Bond.

De jubileumwedstrijden 75 jaar KNZB ( zwemmen, waterpolo en springwedstrijden) worden in 1963 inderdaad in Soest gehouden, waarbij gerekend wordt op de medewerking van ondermeer De Duinkikkers. Bekende deelnemers zijn o.a. Klenie Bimolt, Erica Terpstra, Jan Jiskoot, Johan Bontekoe, Wieger Mensonides, Adrie Lasterie, Corrie Winkel en Fred van Dorp (aanvoerder Nederlands waterpolozevental).
In het Soester Natuurbad werd tijdens deze wedstrijddagen een topprestatie van wereldformaat geleverd door Ada Kok. Met een tijd van 1.06.01 bracht zij het wereldrecord van de Canadese miss Stewart met 1,2 sec. omlaag. Zij ontving uit handen van wethouder de heer W.G. van Zadelhof de gouden legpenning van de gemeente Soest.

De wedstrijden werden weer een groot succes mede dankzij het voorbereidend werk door de heren Dr. M. van Driel, J. Elderman, A.H Hoegen Dijkhof, Th.M. Peet, T.G.L.Schneideren W. Schunselaar.

Na al deze inspanningen werd het tijd voor enige ontspanning.
Vele leden waren als het ware met de vereniging getrouwd geraakt en daarom werd in 1964 het 121/2jarig jubileum gevierd. De heer D.J. Kat ( penningmeester en bestuurslid vanaf de oprichting) werd benoemd tot erelid. In de daarop volgende vergadering trad de voorzitter, de heer J.C. de Vink af. Hij werd opgevolgd door de heer G.J. Dietrich.
In 1964 wordt weer een groot waterpolo-evenement georganiseerd. In de deelnemende teams zijn alle prominente spelers opgenomen en met het oog op de Olympische Spelen in Tokio wordt attractief spel verwacht. Het aantal toeschouwers valt echter tegen.
In de ledenvergadering van 1965 deelt de voorzitter mee zijn functie tijdelijk te moeten neerleggen in verband met drukke werkzaamheden. De heer A.J. Brink neemt zijn taak waar. Het damesteam presteert goed in de competitie en eindigt als eerste.
In dat jaar speelde het Nederlands waterpolo zevental in het Soester Natuurbad tegen Japan. Ook hier was weer sprake van een uitstekende organisatie.
In 1966 volgde de heer A.J. Brink de heer Dietrich als voorzitter op. De vereniging vraagt koninklijke goedkeuring aan want men wilde rechtspersoonlijkheid verkrijgen.
Het bestuur wenste de viering van het derde lustrum in stilte voorbij laten gaan, maar jeugdleden dachten daar anders over. In een geheel volle zaal in Eltheto werd feest gevierd.
In de daarop volgende jaren richtte de vereniging zich weer voornamelijk op haar eigen clubtaken, zoals deelname aan een zwem- en waterpolocompetitie, clubtoernooien en -kampioenschappen.
In 1967 werd het badseizoen afgesloten met gekostumeerd zwemmen. In 1968 werd het damesteam kampioen en won het eigen toernooi om de Touwenwisselbeker. Ook het meisjesteam behaalde het kampioenschap.

In 1969 werd de voorzitter Brink opgevolgd door de heer P.J. van Doorn. In dat jaar organiseerde de vereniging een zwemzeskamp. Heren I behaalde het kampioenschap in de waterpolocompetitie le klasse.

Het ontbreken van een overdekte zwemvoorziening was voor de vereniging een groot gemis.
Om de leden te binden werden allerhande activiteiten opgestart, zoals droogtrainen in de winterperioden. Maar ook clubfeesten, de viering van het sinterklaasfeest, deelname aan strandloop, vossenjacht e.d. stonden op het programma.
In 1970 lukt het niet een damesteam aan de waterpolocompetitie te laten deelnemen.

In de ledenvergadering van dat jaar werd een algehele wijziging van de statuten en het huishoudelijk reglement voorgesteld. Er werd uitvoerig gediscussieerd. De voorzitter die met een bijna onbegrensd geduld de schijnbaar democratische, maar van weinig realiteitszin getuigende wensen van zeven jongeren aanhoorde, meende er een zeker wantrouwen jegens het bestuur in te horen. Zo wenste de zeven jongeren ondermeer stemrecht voor leden onder de 16 jaar, de mogelijkheid om ook minderjarige leden deel te laten uitmaken van de kascommissie, de invoering van een ballotagecommissie e.d. In de drie uur durende vergadering werden de statuten en het huishoudelijk reglement tenslotte bijna ongewijzigd vastgesteld

In 1971 werden de schoolzwemwedstrijden, die in 1953 voor het laatst waren gehouden in ere hersteld. Heren 1 waterpolo behaalt in dat jaar het kampioenschap en zijn binnen een jaar weer terug in de le klasse. Tijdens de clubkampioenschappen blijkt een enorme vooruitgang in het wedstrijdzwemmen.

De zwemsportcompetitie wordt in de loop van de jaren verplaatst van de buiten- naar de binnenbaden.
De realisatie van het zweminstructiebad "De Turf" biedt soelaas als trainingsaccommodatie waterpolo en het bad is beperkt geschikt voor zwemwedstrijden. Het Baarns zwembad De Trits wordt de thuisbasis voor de waterpolocompetitie voor de vereniging.
Met de komst van het instructiebad De Turf start opnieuw een ledenwerfactie.

Het 4e lustrum wordt gevierd met een groot barbecue festijn in het Soester Natuurbad.
De vereniging telde 100 leden en de verwachting wordt uitgesproken dat dit met de ingebruikname van het instructiebad aanmerkelijk zal toenemen. Binnen enkele weken nam het ledental sterk toe.
In dat seizoen wisten het dameswaterpoloteam nadat 3 jaar niet aan de kompetitie werd deelgenomen in 1972 kampioenschap te behalen (promotie naar 2e klasse). In het daarop volgend jaar neemt het heren waterpoloteam voor het eerst deel aan de kompetitie in de landelijke bond.
De vereniging speelde haar partijtje goed mee, zowel bij het waterpolo als in de zwemcompetitie.
De duinkikkersjeugd kwam sterk in opmars na de in gebruikname van De Turf. In het lustrumjaar 1976 wordt het herenwaterpoloteam ongeslagen kampioen. Ook het damesteam werd kampioen in de tweede klasse van de Kring en komen het daarop volgende seizoen uit in de districtscompetitie.
Met deze sportieve prestaties worden de eerste 25 jaar van de vereniging afgesloten.
De vereniging kon — ondanks het positieve effect van het instructiebad — niet uitgroeien tot een volwaardige zwemvereniging met een 'eigen' akkommodatie. Tot de bouw van een beperkt instructiebad was gekozen omdat in het centrumplan een volwaardige zwemvoorziening was gedacht. Deze plannen gingen uiteindelijk niet door en het duurde tot 1990 voordat de nieuwe zwemvoorziening in het sportcentrum AquaIndoorin gebruik werd genomen. Deze sportvoorziening werd 'ingeruild' tegen de verkoop van het Soester Natuurbad en de sloop van het instructiebad De Turf.