Afbeelding: Klein Engendaalweg 52, Villa "In de ruimte", Pension Klein, van mevrouw J. Grootveld
Tijdens de Tweede Wereldoorlog was het voor vele Nederlanders niet mogelijk om zich gewoon over straat te begeven en zelfs niet ergens te wonen of aanwezig te zijn. Dat gold natuurlijk speciaal voor de Nederlanders met een joodse achtergrond, om in leven te blijven en zich te verschuilen voor de Duitsers of anderen. Ook in de gemeente Soest hebben vele mensen kortere dan wel langere tijd ondergedoken gezeten. Sommigen hebben daardoor de oorlog overleefd. Anderen werden verraden, werden misschien wel per ongeluk bij een razzia ontdekt en meegenomen, opgesloten en zelfs via een Nederlands concentratiekamp doorgeleid naar een concentratiekamp in Polen, Tsjechië of elders.
Ook in de gemeente Soest hebben vele tientallen, misschien wel honderden mensen ondergedoken gezeten. In de afgelopen jaren is een inventarisatie begonnen naar onderduikadressen. Hieronder een eerste overzich met de namen van bewoners en de onderduikers. Van verschillende van deze onderduikers zijn hun levensverhalen beschreven. Een link naar die informatie is toegevoegd aan dit overzicht. Met dank naar Heleen Joosse die deze informatie de afgelopen tijd heeft vergaard.
Verschillende bewoners/eigenaren van onderduikadressen hebben in de loop der jaren een Yad Vashem-onderscheiding ontvangen voor hun hulp aan joden tijdens WO II. Hun namen komen we tegen in het boek Rechtvaardigen onder de volkeren, Nederlanders met een Yad Vashem onderscheid voor hulp aan joden. De teksten in dit boek over deze personen zijn verwerkt in het overzicht.
Wij hopen dat het overzicht de komende tijd aangevuld kan worden. Hebt u aanvullingen, graag een mail naar webmaster@hvsoest.nl.
Adres | Bewoners | Onderduikers | Nadere informatie |
---|---|---|---|
Bartolottilaan 45 | Th. Mac.Gillavry en Mac.Gillavry - de Winter | Hermine Henriette Velleman (1893) |
Achtergrondinformatie Velleman Bron: Soester Courant 2 april 1946 |
Beckeringstraat 18 | Henk en Aartje van den Broek |
Echtpaar De Vries uit Amersfoort. |
Achtergrond onderduiken echtpaar De Vries |
Beukenlaan 20B | Paardenslager Bokma | Philip Schaap (baby) | Bron: Philip Schaap |
Birkstraat 7 | Familie K. van Wijngaarden | Joods meisje Als polirtieagent ook verschillende joodse onderduikers "geholpen" |
|
Birkstraat 64 | Familie v.d. Ban | 2 joodse onderduikers J. van Zanen en Eva Jacobsohn (totaal 8 onderduikers?) | Archiefonderzoek door Andries Schokker |
Birkstraat 83A nu 145 | Familie Hoksbergen | Twee joodse onderduikers, waaronder Eva Jacobsohn |
Bron: |
Birkstraat 130 | Familie Van Hofslot | Jules van Rooijen (geboren 17 juli 1941 en opgenomen als "kind" van het gezin Van Hofslot. | |
Burgemeester Grothestraat 45 | Familie C. van Paddenburg (kruidenier) |
Moeder Helene en dochter Gaby Blumenfeld. Dochter Gaby overleefde WO II |
Bron: |
Braamweg 36 | Piet en zijn zus Nel Engel | naam/namen nog onbekend | Bron: Verdwenen Soest 14-12-2005 |
Braamweg 97 | Albertus van Engelen Gerrigje van Engelen-Spans |
Leo Karp(e) |
Bron: Achtergrondinformatie met ook de contacten met de buren Van den Berg en Van Goor (zie apart item) |
Burgemeester Grothestraat 2 | Mientje en Regina van Dorresteijn | Gezin van Zwaanenburg, militair met vrouw en kind. Hebben er drie jaar ondergedoken gezeten. | Bron: Hoofdstuk 8 Soest onder vuur |
Ericaweg 2 |
Toos Hopper |
drie volwassenen dhr Andriessen en echtpaar Peerenboom, overlevenden; Kind Rosette Mossel, dochter van Simon Mossel (broer? van Abraham), overlevende |
Bron: |
Hartmanlaan 22 | Barend Waterman | Gerrit en Maria Frederiks |
Bron: |
Hartmanlaan 76 | Gijsbertus Prudon en Guillemine Prudon-Visser |
Bertha Verkozen-Meibergen |
Bron: |
Heuvelweg 3 | Evert de Lange Cornelia de Lange - Jonkman |
8 mensen uit Amsterdam, waaronder: |
|
Julianalaan 53 | Mevr. Westra (vroedvrouw) |
Peter Ludwig Kantorowick |
Bron: Hoofdstuk 8 Soest onder vuur |
Kerkpad NZ 35C | Fam. Faber, Lieuwe en Annie | Joods gezin dat waarschijnlijk is opgepakt | Informatie van dochter Anne Faber |
Kerkstraat 12 | Johanna Maria Schaap-Roest | Hulp aan Joodse onderduikers en overleden in Ravensbruck | Bron: Erelijst gevallenen |
Klein Engendaalweg 52 Pension Klein |
Johanna Grootveld Cornelia DePree-Hörburger |
11 joden, waaronder Allen hebben WO II overleefd |
Achtergrondinformatie Yad Vashem onderscheiding Johanna Grootveld Yad Vashem onderscheiding Cornelia DePree-Hörburger |
Koninginnelaan 32 | Piet Schagen |
Gezin Pruikemaker (uit Amsterdam/Den Haag) |
Bron: Zie ook site Arolsen-archives.org |
Koninginnelaan 140 | Fam Looman - Maassen | Bron: Philip Schaap (zoon) en Maarten Zoet (kleinzoon van Looman). | |
Kooiweg 4 | Cornelis Klaarhamer en Alida Klaarhamer-van Delden |
Liesel van Cleeff |
Bron: |
Korteweg 11 |
Cornelis Kleyn |
Betty Rootselaar en broertje Raphael Rootselaar | Bron: Yad Vashem Onderscheiding |
Lange Bergstraat 1 |
Fimke Rijpkema (pensionhoudster) |
Johanna Maria Theresia de Brave - Perels uit Haarlem en haar zoontjes Salomon Charles de Brave, 4 jaar en Alfred de Brave, 1 jaar Allen ook vader Joseph omgekomen in Auschwitz |
|
Lange Bergstraat 31 |
Benjamin Blankenstein |
Gezin Bernstein (vader, moeder, kind). Alleen moeder overleefde de oorlog. | Achtergrondinformatie Artikel in Verdwenen Soest |
Lange Brinkweg 67 | Familie van Logtenstein | Ralph Jacob (kind van rond de 5 jaar) |
Boek "Anne Frank was niet alleen", Ria Verhoeven |
Van Lenneplaan 70 |
Alma Beekman-Martin bekend als Mama Beekman. |
Diverse Joodse onderduikers |
Bron: Politiehistorie Soest Soest onder vuur (blz. 39) Achtergrondinformatie |
Noorderweg 11 | Katee Walda | Vader en zoon Geiringer |
Bron: Achtergrondinformatie Erich en Heinz Felix Geiringer Artikel in Soester Courant van 27 mei 2022 geschreven door Hans Kruiswijk. o.a. Boeken "Gepeins in het donker" van Heinz Geiringer en "Vogelvrij" van Sytze van der Zee |
Oranjelaan 22 | Dames Pontier | Kantorowicz; man en vrouw Tandarts uit Berlijn (hebben WO II overleefd) |
Bron: Hoofdstuk 8 Soest onder vuur |
Oude Grachtje 3A | Familie Hilhorst | Pools Joods echtpaar met zoon |
Bron: |
Oude Utrechtseweg 48 |
mw. Dina van Woerden-Vingerhoets |
7 kinderen, 2 of 3 volwassenen; |
|
Schoolstraat 44 (Thans Insingerstraat) |
Familie Kuyper | Leo Meijers (1938-2022) Werd weggehaal uit Hollandse Schouwburg en heeft veel onderduikadressen gehad tijdens WO II, waarvan de laatste periode in Soest. |
Bron: Artikel in NIW 7 februari 2021 broer Rudy Meijers |
Schoolstraat 6 (later hernummerd naar Klein Engendaalweg 52). | J.J. Prinsen E.B. Prinsen Burghoorn |
Herman (Japie) later Chaim Mansfeld (heeft WO II overleefd) |
Achtergrondinformatie |
Schrikslaan | Fam de Weerd | Tandarts Krohn uit Berlijn, overleden tijdens onderduik in Bilthoven |
Bron: |
Schrikslaan 56 | Piet en Sophia Ammerlaan-Grul | Marcus de Groot en Judith Lessing |
Bronnen: |
Smitsweg 36A | Lodewijk Reuvers en zijn vrouw Neeltje Reuvers-Veldhuyzen |
Alica Tichauer | Bron: Onderscheiding Yad Vashem |
Soesterbergsestraat 16 | Huisarts Veldhuizen van Zanten | Jette Werkendam (zie ook familie Muis) en marktkoopman Sjaak | Bron: Boeken Soest onder vuur en Soest in oorlogstijd |
Soesterbergsestraat 89 | Familie van Goor | Gezin Martin en Beppie Bremer - Karp(e) met zoon Bob. Eerder zaten zij ondergedoken bij Familie Van Engelen (Braamweg) |
Bron: |
Stadhouderskaan 154 | Willem van Oppen en zijn vrouw Elisabeth Beers | Pinas Fransman en zijn moeder Femina Fransman - Kronenberg (beiden omgekomen in Auschwitz) |
Bron: Achtergrondinformatie Pinas en Femina Fransman |
Steenhoffstraat 23 | Pension 't Rieten Dak Hanny van Egmond Winie Nieuwkerk |
Lenie uit Amsterdam | Bron: Boek "Soest onder vuur" |
Steenhoffstraat 56 |
Echtpaar Frederik Albert Verkerk en Christina Johanna Greqouir |
11 Joodse onderduikers (allen omgekomen in Auschwitz): |
Achtergrondinformatie bij dit onderduikadres |
Torenstraat 13 | Familie Quelle Arend Quelle omgekomen in Neuengamme op 10 januari 1945 Overige familieleden hebben WO II overleefd. |
Joods meisje (16 jaar oud) Gezin: man, vrouw en kind |
Bron: |
Utrechtscheweg 20/22 |
T.J. den Broeder (heeft oorlog overleefd) |
Emanuel Montezinos, echtgenote Stephania Montezinos-Vos en kinderen Raphael en Alida. Kinderen zijn gevlucht bij razzia en hebben WO II overleefd. Ouders werden via Westerbork naar Soribor gedeporteerd waar ze op de dag na aankomst 23 juli 1943 zijn omgebracht. |
Bron: Documentaire met oorlogservaringen Gerrit Dekker met o.a. zijn verhaal over razzia bij Spiehuis |
Vaarderhoogtweg 5 (Wieksloterweg) |
Geertruide van der Haar - Hartog | Ellen Ruth Karpowitz Ellen heeft WO II overleefd |
Bron: |
Veenzoom 10 |
Johannes Straver |
Joods gezin (4 onderduikers) Namen en Lot nog onbekend. Zoon is aan arrestatie ontkomen door in een schuurtje zich te verstoppen. |
Bron: |
Veldweg 8 | Mej. A.A. Verweij en Hendrikus J.J. Baars | Periode augustus 1942 tot Kerst 1942: Soesman en Marregje Waas |
Bron: |
Van Weedestraat 11 | J. v. Schaik (directeur NMB) | Een nog onbekende Jood | Gerbrand Zoetelief zie: Historische Vereniging Soest/Soesterberg - Mondelinge geschiedenis (hvsoest.nl) |
Van Weerden Poelmanweg |
Gerrit en Popke Muis Personeelswoning |
Familie Werkendam uit Amsterdam (man, vrouw en dochter Jette, Henriette). Man en vrouw later naar Den Dolder en daar opgepakt. Op dit adres zijn meer personen ondergedoken geweest. |
Bron: Informatie van Anneke Tak-Muis |
Wieksloterweg WZ 3A |
Dirk Kroon Op 7 januari 1945 werd Kroon langs de provinciale weg Limmen-Uitgeest gefusilleerd, |
Echtpaar Mogendorff (hebben WO II overleefd) Echtpaar Bernard met dochter Henriette |
Bron: |
Wieksloterweg WZ 25 | Familie Maassen | Philip Schaap en vrouw Aaltje Visjager | Bron: Philip Schaap, kleinzoon Aanvraag PB en TD |
Willem de Zwijgerlaan 23 (thans Prins Bernhardlaan 23) Ericaweg 2 |
Toos Hopper (echtgenote Abraham Mossel) |
3 volwassenen dhr Andriessen en echtpaar Peerenboom, overlevenden; Kind Rosette Mossel, dochter van Simon Mossel (broer? van Abraham), overlevende |
Bron: Boek Wereldwandelaars - Wim Willems |
Soest; onderduikadres onbekend | niet bekend | Estella Boas-Kogel Is op 18 december 1944 op haar onderduikadres overleden |
Bron: Joodsmonument.nl |
Soestdijk, adres nog niet bekend | Kees Vermeulen (ex-militair die pension runde) | OIn totaal 15 onderduikers waaronder Sjaak de Wolf en Van Straaten | Bron: Verhaal van Sjaak de Wolf |
Soesterberg, Dijkhuisstraat 22 | Fam. Cees Pastunink | Echtpaar Druif |
Bron: |
In 2001 heeft mevrouw Geke van de Merwe - Wouters in opdracht van Boekhandel Van de Ven het boek "Soest onder vuur" uitgebracht. Hierbij wordt de periode 1939 tot en met 1945, de WO II oorlogsjaren, belicht. Via gesprekken en onderzoek heeft zij belangrijke gebeurtenissen benoemd. Hoofdstuk 8 heeft als titel "Joden herbergen en tot stilte manen". In dit hoofdstuk komen ook veel namen uit bovenstaand overzicht voor. Hier een kopie van dit hoofdstuk. In bovenstaand overzicht wordt regelmatig naar een van de pagina's in dit boek verwezen als bron.
Historische Vereniging Soest/Soesterberg
Steenhoffstraat 46
3764 BM Soest
De Historische Vereniging Soest/Soesterberg heeft een ANBI-status.