Warnaar, Willem

WILLEM WARNAAR
1893-1975
vliegenier

Auteur: Dik Top

Zijn ouders waren Jan Warnaar, timmerman, en Lena Hendrina de Reus. Hij werd geboren in de Pleretstraat in Rotterdam op 6 augustus 1893.

Van jongs af aan had hij de wens om te gaan vliegen. Ondanks dat hij een redelijk goed betaalde baan had, meldde hij zich in 1912 aan voor militaire dienst, met maar één ding voor ogen: vliegenier worden. Na veel aandringen werd hij op 9 september 1913 geplaatst op Soesterberg, kort na de oprichting van de oprichting van de L.V.A. op 1 juli.

Zijn eerste belevenissen daar, met name hoe primitief alles nog was, heeft hij uitgebreid in een boek beschreven. Er was geen eten, geen elektriciteit en geen drinkwater. Hun voedsel moest worden gehaald in het Kamp van Zeist en hun was- en drinkwater kwam in een paar teilen uit het dorp Soesterberg. Het tot kort voor die tijd nog zo trotse restaurant van de Maatschappij voor Luchtvaart van Verwey & Lugard werd ingericht als logiesgebouw voor onderofficieren en manschappen, tevens kantine. Op de zolder werd een reservoir van 3000 liter voor de drinkwatervoorziening geplaatst. De eerste weken mocht hij Marinus van Meel helpen bij de bouw van de Brik.

Toen Van Heyst als eerste najaar 1913 een Farman kreeg toegewezen, de LA 2, werd soldaat Warnaar samen met korporaal Willy van der Drift zijn mecanicien. Voor niet onderofficieren was de vliegopleiding in deze jaren niet weggelegd. De luitenants die voor een vliegopleiding in aanmerking kwamen, waren vrijwel allemaal ook nog eens van ‘gegoede huize’. Veel van hen hadden een dubbele achternaam, sommigen droegen zelfs de titel jonkheer en een beduidend aantal was in Nederlands-Indië geboren. Warnaar bracht het tot sergeant vliegtuigmaker. Eindelijk in 1919 ging zijn droom in vervulling. De eis om officier te zijn om een vliegbrevet te verkrijgen was vervallen.

Op dezelfde dag als Bakkenes (ook onderofficier) vloog Warnaar voor het eerst solo op 11 augustus 1919. Hij verkreeg zijn FAI-brevet (nummer 118?) mogelijk op 15 september, maar dit is niet vermeld in het dagboek van W.S. Bakkenes haalde zijn FAI-brevet op 20 september. Het militaire brevet volgde voor Warnaar op 10 maart 1920. In deze tijd werden bijna alle lessen gegeven op de trainers waarvan de fabriek van Henri Wijnmalen er 58 had geleverd, de Spijker V.2.                                                                                                        

Hij ging al heel vroeg naar de KLM, in 1922 en stond toen ingeschreven in Haarlemmermeer. Zijn loopbaan daar duurde echter niet lang. Hij vond het ‘klimaat’ bij Plesman te hard en miste daardoor de goede sfeer op Soesterberg. Daar keerde hij spoedig op zijn eigen verzoek terug.

Toen hij 29 jaar oud op 24 januari 1923 in Hilversum trouwde, woonde hij in de Gemeente Soest en was weer vliegenier op Soesterberg. Zijn vrouw werd de 21 jaar oude Anna van Eijk, die op 19 juli 1901 was geboren in Weesp.

Hij verhuisde in december 1924 van Zeist naar De Beaufortlaan 8 in Soestduinen.

Vanaf 5 november 1928 werd een aantal vliegers van Soesterberg voor zes maanden bij de KLM als 2^de bestuurder in dienst gesteld. Van Messel als enige officier (1^ste luitenant) en verder de sergeants Both, Van der Feijst, Lambermont, Parmentier, Van Roon en Warnaar. Waarschijnlijk in verband hiermee verhuisde hij eind november 1928 met gezin naar Hilversum, Hugo de Grootstraat 52, maar vanaf 30 juli 1929 stond hij weer ingeschreven in Zeist.                                                                                                                                                                                                                

In juli 1930 werden op initiatief van de 49 jaar oude burger August Willem Veraart op Soesterberg proeven genomen om kunstmatig regen op te wekken. Dit werd gedaan door het uitwerpen van ijs en koolzuursneeuw boven grote stapelwolken. Een dergelijke proef werd ook gehouden boven Schiphol op 7 augustus 1930 met de Fokker bommenwerper F.7A-3M nummer 801 van Soesterberg. Deze werd door Warnaar gevlogen met aan boord luit. Visch en marconist Van Werkhoven. 300 kilo ijs werd uitgegooid op ongeveer 2000 m hoogte. Zonder effect.

Zoals meerdere vliegers op Soesterberg was hij ook actief in de schermsport. Bij het jaarlijkse festijn van de schermbond van onderofficieren in Ede op 2 april 1932 vormde hij een team op floret met zijn collega’s Hommersom en Lambermont.

In Hilversum was van 4 tot 9 april 1934 een luchtvaarttentoonstelling. Onder degenen die een causerie met lichtbeelden hielden waren Warnaar en zijn collega-vlieger H. Bosch.

In het begin van de jaren ’30 kwam het zweefvliegen van de grond. Er waren al clubs in Amsterdam en Leeuwarden. Op Soesterberg werd in april 1933 met groot enthousiasme de Soesterbergsche Zweefvliegclub opgericht, waarbij o.a. luit. Gerrit Sandberg actief was betrokken. De eerste vliegdag was op 15 juli. Een flinke streep door de rekening was dat al op 8 augustus een dodelijk ongeluk plaatsvond. Daarna werd vrijwel niets meer over zweefvliegactiviteiten op Soesterberg vernomen. Ondanks dit werden enige tijd later in Zeist en Amersfoort ook clubs gevormd.                                                                                                                                       
In Amersfoort werd de Aero Vereeniging Amersfoort (A.V.A.) opgericht in mei 1935. Op de Vlasakkers werd een kleine hangar gebouwd. Nadat daar in 1937 een ernstig ongeval gebeurde, werden er geen activiteiten meer gemeld.                                                                                  
De club in Zeist ontstond in april 1936 als de

Warnaar was waarschijnlijk degene die de meeste vluchten maakte met de Koolhoven F.K.49, het tweemotorige fotokarteringsvliegtuig dat in december 1935 op Soesterberg kwam en waarmee boven heel Nederland loodrechte luchtfoto’s werden gemaakt. Dit toestel bleef in gebruik tot mei 1940.

Tijdens de vijf oorlogsdagen 10 tot en met 14 mei 1940 nam Warnaar als een van de zeer weinige pioniers deel aan de strijd tegen de Luftwaffe. In de rang van sergeant-majoor vloog hij een Fokker C.10 samen met luitenant-waarnemer Ten Holder. Op 14 mei stonden op Bergen (N.H.) nog zeven bruikbare C.10’s. Deze werden in de ochtend overgevlogen naar Schiphol en daar vandaan naar Ruigenhoek. Warnaar was hierbij met als waarnemer luitenant Van der Heijden.

Warnaar construeerde reeds vóór de oorlog een soort rekenlineaal voor vliegers. Hierop kon de kompasstand worden ingevoerd, als ook de te vliegen afstand, de windrichting en windsterkte. Zo’n eenvoudig maar zeer praktisch stukje gereedschap wordt nog altijd gebruikt in de sportvliegerij.

Op 27 maart 1941 woonde het gezin Warnaar in Langbroek en in mei dat jaar in Hilversum op Hoge Naarderweg 13.

In mei 1946 stond hij ingeschreven in Amsterdam op Westlandgracht 119 II. In 1948 vloog hij voor de derde keer gedurende een korte periode bij de KLM. Daarna was hij opnieuw militair. In oktober 1949 ging het gezin terug naar Zeist, Pauw van Wieldrechtlaan 22, waar ze nog woonden begin jaren ’60.

In 1952 werd hij gepensioneerd als adjudant onderofficier. Hij was drager van het Vliegerskruis. Het echtpaar verhuisde in 1974 van Prinses Margrietlaan in Zeist naar de flat Honsbergen op Wiardi Beckmanstraat 47 in Soest. Daar overleed Willem op 82-jarige leeftijd op 11 augustus 1975. Zijn vrouw woonde hier nog in de jaren ’80 met de collega van haar man Daan Lambermont.

Lambermont overleed op 2 september 1985. Zij volgde hem op 2 oktober 1987.

INCIDENTEN MET VLIEGTUIGEN
28 september 1920 een neusstand ofwel capôtement met de Spijker V.2 nummer 72.              
21 januari 1921 neusstand met de Fokker C.I nummer 498.                                                               
29 januari 1924 na zijn entree op Soesterberg een neusstand op De Kooy. Vliegtuigtype niet vermeld.
30 maart 1927 schade met de Fokker C.5 nummer 509 als gevolg van een windvlaag.          
19 oktober 1927 neusstand door een lekke band met de Fokker C.5 nummer 316.                  
28 mei 1930 Op Schiphol raakte de benzineleiding van zijn C.5 nummer 502.                              
12 februari 1932 Op Soesterberg in de Fokker C.4 nummer 575 aangereden door een S.4.       
10 juli 1935 kwam hij in de driemotorige Fokker F.7A-3M nummer 803 bij Snierp door benzinegebrek in de problemen. Bij de landing werd de onderkant van de romp licht beschadigd. Deze 803 was de Fokker waarmee luitenant Koppen in het najaar van 1927 de retourvlucht naar Indië had gemaakt.

In sterk contrast tot Floris van Heyst die vanaf 1913 tot zijn dood in Soesterberg woonde, verhuisde Willem Warnaar een groot aantal keren.

Kinderen van Willem Warnaar en Anna van der Eijk.
Zoon Willem Warnaar jr. deed op 1 mei 1939 in Zeist mee aan een tafeltenniswedstrijd. Hij is op 5 mei 1942 omgekomen in Klagenfurt in Duitsland.                                                                      

Op de overlijdensadvertentie van Anna Warnaar-Van der Eijk staat de naam Frank Warnaar. Is dit een andere zoon?