Vanaf 1815: gemeente Soest

De verturving van het Soesterveen was naast de landbouw de belangrijkste bron van inkomsten voor Soest. Twee turfwegen liepen er door het oude dorp. De oudste Torfwech of den Soesterturfwech geheten, bestond uit de tegenwoordige Noorderweg en Maatweg en liep vandaar naar het overzetveer de Grote Melm, gelegen aan de Eem.
Langs deze weg werd de turf uit het langst ontgonnen gedeelte van het veen, aan de overzijde van de tegenwoordige Vredehofstraat, vervoerd, om verscheept te worden naar Amsterdam en elders.
Toen de turfwinning langs de Praamgracht ophield, werd het graven en steken van turf als brandstof in andere delen van het Soesterveen voortgezet, waarbij een nieuwe turf weg gebruikt werd, de tegenwoordige Waldeck Pyrmontlaan, die diep het veen in liep. Hierlangs werden de turven per as over de Eng naar de Grote Melm vervoerd.
Turfgravers, turfstekers en schaapherders vormden een aparte gemeenschap, levend in het veen en op de heide. Zij behoorden tot de „schamele luyden" en werden niet opgenomen in de kringen der „eigengeërfden", de gezeten boeren van Soest. Vrouwen, veelal weduwen, sponnen de wol van de schapen, die in Soest in groot aantal werden gehouden. Van 1850 tot 1860 kenden wij hier ook pauperfabrieken. De allerarmsten en kleine kinderen, die de leeftijd van 5 jaren nauwelijks hadden bereikt, sponnen koehaar voor de tapijtfabrieken te Hilversum. Een onmogelijk vies, stoffig, onhygiënisch werk. Een nieuw element, „de werkende stand", mengde zich met de boerenbevolking en het St. Aagtenschuttersgilde, onder de Soestenaren beter bekend als „Grote Gild", verstrekte tijdens de teerdagen, die éénmaal in de vier jaren plaats vonden, geldelijke uitkeringen „aan de werkende stant, die niet in het Gild konden komen teren."