Huis ten Halve; Hotel Stalhouderij

HOTEL STALHOUDERIJ HUIS TEN HALVE (1852-1947)

Rond 1852 is aan de toenmalige Postweg (verbindingsweg naar Soest) een herberg gebouwd, dat de naam Huis ten Halve kreeg. In de latere jaren werd het een hotel annex Stalhouderij. De horecagelegenheid lag aan de Weg der Weeghen later Rademakerstraat en heeft meer dan een eeuw een belangrijke rol vervuld ook voor de plaatselijke gemeenschap in Soesterberg.

Mythe over naam Huis Ten Halve
Volgens overlevering zou de naam aanduiden dat de herberg zou staan halverwege de postroute Amsterdam-Arnhem. Deze route liep echter helemaal niet over Soesterberg, maar over Amsterdam-Naarden-Baarn-Soest-Amersfoort.
Route bovendien in 1845 al vervallen door opening trein op dit traject. Een periode die ligt voor de bouw van deze herberg.
In 1863 de spoorlijk Utrecht - Amersfoort in gebruik genomen met een station Soest, later Soesterberg en aansluitend Soestduinen. Een koets werd daarna alleen nog gebruikt om gasten van en naar treinstations te vervoeren (“treintaxi”).
Beginperiode vooral voor bezoekers Kamp bij Zeijst in de zomermaanden,
Pas na 1910 meer continuïteit, meer toeristen, tram, wegverkeer en komst Vliegheide.

Overzicht eigenaren/exploitanten 1852/1856 tot 1947
1856-1900 diverse uitbaters
1900-1907 W. van Dijk
1907-1930 J.J. Putman
1930- 1947 N.H.F. Waltmann

Periode vanaf 1947
Het pand bleef bekend onder de naam Huis ten Halve, maar kreeg vanaf 1947 diverse functies tot het eind 1980 afbrandde.
1947-1966 Huis ten Halve wordt gebruikt als Katholiek Militair Tehuis en had ook in die tijd een functie voor de plaatselijke gemeenschap als "Dorpshuis".
1966-1970 In gebruik als Circusacademie van Tony Boltini
1970-1980 Meubelzaak Meubidick van de heer D. de Bruin, in de nacht van 30 op 31 december wordt het pand door brand volledige verwoest.

Op de plek waar Huis ten Halve heeft gestaan is inmiddels een appartementencomplex gebouwd welke als adres huis ten Halve heeft gekregen.

Bronnen:
- presentatie Jan de Mos tijdens SWOS-bijeenkomst 17 september 2025
- bijdrage Jan de Mos in HVS-verenigingsblad Van Zoys tot Soest, lente 2018 "De Postweg in Soesterberg slot".
- artikel in Soester Courant 7 januari 1981 Meubidick door brand verwoest