Dorpspomp

De dorpspomp
in de Kerkebuurt achter de Oude Kerk voor pand Eemstraat 2-6

Korte historie van de dorpspomp in de Kerkebuurt
Achter de Oude Kerk in de historische Kerkebuurt op de hoek van de Kerkstraat/Eemstraat treffen we nog steeds een dorpspomp. De dorpspomp is opgetrokken in een schoon metselwerk met bovenop een houten afdak met in de kroon/nok een vergulde granaatappeluitvoering.
Het geheel toont niet echt oud en historisch. Dat klopt ook, al is deze opstelling inmiddels al wel bijna 50 jaar oud en de pomp wel meer dan 100 jaar oud.

Op 22 oktober 1974 werd deze dorpspomp door de oud-burgemeester van Soest, Baron Bentinck, in werking gesteld tijdens een bijzondere gebeurtenis. Het was nl. de afronding van de restauratie van de historische Kerkebuurt. De heer A.C. van Ee was hiervoor verantwoordelijk geweest. Hij had alle in deze buurt staande historische panden weer in oude glorie hersteld. Hiervoor kreeg hij op die dag de “erepenning voor natuur, landschap en stedelijk schoon van de gemeente Soest” uitgereikt als dank voor al zijn inspanningen.

De historie van de dorpspomp gaat zeker terug tot 1600 toen deze plek rondom de Oude Kerk het hart was van het dagelijks leven in Soest rondom Herberg De Drie Ringen, eerder Wapen van Gaesbeek genoemd. De inwoners van het dorp waren jarenlang afhankelijk van deze pomp omdat de gemeente nog niet beschikte over een waterleiding en ook niet bij de boerderijen, daggelderswoningen en hutjes waterpompen aanwezig waren.

De dorpspomp is door de eeuwen heen vele keren onderhevig geweest aan vernielingen. Ook werd de gemeente vaak verweten dat zij onvoldoende onderhoud pleegden. Dat heeft er zelfs toe geleid dat de openbare functie van de dorpspomp op enig moment is gestopt, de dorpspomp opnieuw is opgebouwd maar wel in een houten afsluitbaar hok geplaatst werd welke bij bijvoorbeeld brand kon worden geopend om zo water op te pompen om het vuur te blussen.

Deze dorpspomp stond oorspronkelijk bij de Herberg, dat tot 1823 een volledig vrijstaand pand achter de Oude Kerk was. In dat jaar werd naast de Herberg het huidige pand Eemstraat 2-2a gebouwd dat tot 1893 als Raadhuis in gebruik was. In 1969 is dit pand gerestaureerd.
De dorpspomp is nog steeds een kenmerkend object in de historische Kerkebuurt, waar vele toeristen zich ook laten fotograferen.

  
1957                                                                                             Jaren '70

Artikel Soester Courant 13 juni 1974

Verantwoording:

• Berichten in de Soester Courant o.a. uit 1974
• Soest Monumentaal, 110 monumenten in Soestdijk, Soest, Soest-Zuid, Soestduinen en Soesterberg, 1991, blz. 77